Hang Khâu Đông và hang Nậm Tan, tỉnh Hà Giang

Hang Khâu Đông và hang Nặm Tan, tỉnh Hà Giang, nằm ở độ cao trung bình khoảng 500m - 600m so với mực nước biển. Xung quanh được bao phủ bởi hệ thống rừng tự nhiên nguyên sinh với nhiều loài động, thực vật quý hiếm. Hang nằm trong dãy núi xen lẫn đá vôi có rừng cây bao phủ, được hình thành do đá vôi bị rửa bởi nước mưa len qua hệ thống khe nứt.

Hang Khâu Đông dài khoảng 245m chạy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam. Hang chỉ có 1 cửa duy nhất, nhìn ra cánh đồng canh tác khá bằng phẳng của đồng dân tộc Tày và Dao. Hang được chia làm 3 khoang, lối đi trong hang được cấu tạo theo hình chữ Chi. Cửa hang cao 4,5m, rộng 4,1m. Những nhũ đá bên trong hang có nhiều hình thù đẹp và đặc sắc giống như: bắp ngô, quả đào, hoa sen, đầu voi, quả phật thủ, cột đá,…

Hang Nặm Tan nằm cách chân núi Nặm Tan 3m. Hang cũng có 1 cửa duy nhất cao 2.3m, rộng 3,1m, chiều dài hang khoảng 170m và được chia làm hai phần (phần trên – khô, phần dưới – nước), do quá trình sụt lún, đứt gãy nên lối đi trong hang có độ dốc nghiêng trung bình từ 350 – 450 tạo nên khoảng chéo từ điểm sâu nhất đến trần hang dài khoảng 10m, mái hình vòm. Cũng giống như hang Khâu Đôn, hang Nặm Tan có 1 số nhũ đá vẫn đang tiếp tục hình thành, phát triển trên bề mặt trần và vách hang theo hướng từ trên xuống. Nền hang cũng mọc lên nhiều măng đá và những ụ nhũ có kích thước lớn nhưng chỉ cao khoảng 10cm - 50cm màu trắng đục, vàng, xám và có nước nhỏ liên tục. Các nhũ trong hang được giữ nguyên vẹn, chưa bị xâm hại, tác động của con người.

Với giá trị tiêu biểu trên, Hang Khâu Đôn và hang Nậm Tan, xã Đức Xuân, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang đã được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Danh lam thắng cảnh quốc gia theo Quyết định số 45/QĐ-BVHTTDL ngày 07/01/2020./.

                                        Khánh Chi

 (Theo hồ sơ tư liệu Cục Di sản văn hóa)