Trụ sở Tòa án nhân dân tối cao, thành phố Hà Nội

Khu vực bảo vệ 1: Diện tích 7.791,2m2.

Khu vực bảo vệ II với tổng diện tích là: 1.923m2, gồm 2 khu vực đo: khu 2: diện tích 108m2 và khu 3: diện tích 1.815m2.

Trụ sở Tòa án nhân dân tối cao được thiết kế đối xứng theo phong cách kiến trúc tân cổ điển, vững chãi. Mặt bằng không gian tòa nhà được cấu trúc kiểu đối xứng qua trục trung tâm gồm 5 tầng: Tầng hầm làm cách nhiệt và chống ẩm; Tầng 1 bố trí sảnh lớn, các phòng làm việc và một phòng xử án nhỏ; Tầng 2 gồm sảnh trung tâm, hai phòng xử án lớn, các phòng nghị án và làm việc; Tầng 3 bố trí một số kho nhỏ; Tầng áp mái bố trí các kho lưu trữ tài liệu. Mối liên hệ giữa các tầng được đảm trách bởi một hệ thống cầu thang hoàn chỉnh gồm 2 thang chính dẫn từ sân trước lên sảnh tầng 2, cầu thang trang trọng nối sảnh tầng 1 với sảnh tầng 2, đầu hồi là các thang nối từ tầng 1 lên tầng áp mái.

Hình khối kiến trúc của công trình được thiết kế theo dạng đối xứng kiểu mặt gương qua trục trung tâm với việc sử dụng tỷ xích lớn tạo ra một khối tòa nhà hình chữ H trang trọng. Khối trung tâm được thiết kế với bộ mái nhô cao, được đỡ bởi hàng cột theo thức Doric (La Mã) kết hợp với hai cầu thang ngoài hình chữ L được trang trí cẩn trọng tạo điểm nhấn làm tăng tính trang nghiêm của tòa nhà.

Tòa nhà được xây dựng và hoàn thiện bằng các vật liệu thông thường: Móng xây đá hộc kết hợp tường gạch xây chịu lực, sàn dầm thép hình xây gạch cuốn vòm và có chỗ sàn dầm thép hình kết hợp lưới thép vuông đổ bê tông cao. Mái lợp đá bóc tạo dốc mái chân đê và phần mái bằng, các góc mái, các điểm giao mái thường dùng vật liệu bằng chì dày. Lớp trát hoàn thiện trong và ngoài nhà là lớp vữa trát dày, tường xây có trát nhiều hoa văn gờ phào mềm mại.

Với phương cách bố cục hình khối kiến trúc theo hình thức tân cổ điển một cách chuẩn mực tạo sự trang nghiêm đồ sộ cùng các hình thức trang trí được cân nhắc kỹ lưỡng, các Kiến trúc sư người Pháp thể hiện các trục đối xứng của tòa nhà một cách nghiêm ngặt, những hàng cột được lặp đi lặp lại, hệ thống cấu trúc “dầm, cột” và “thức” đối xứng theo phong cách cổ điển.

Tòa nhà được xây dựng từ năm 1906, năm 1911 đưa vào sử dụng, đến nay công trình đã trải qua thời gian và thăng trầm của lịch sử, Trụ sở Tòa án nhân dân Tối cao vẫn là một công trình kiến trúc, nghệ thuật đẹp. Quần thể kiến trúc này nằm trong tổng thể kiến trúc đô thị và địa điểm cư trú có giá trị tiêu biểu trong các giai đoạn phát triển kiến trúc, nghệ thuật Việt Nam góp phần tạo nên vẻ đẹp kiến trúc đô thị không chỉ của Hà Nội mà còn là biểu tượng của đất nước.

Ngoài giá trị về kiến trúc, Trụ sở Tòa án nhân dân Tối cao còn mang dấu ấn ý nghĩa về lịch sử. Đây là công trình xây dựng, địa điểm ghi dấu sự kiện, mốc lịch sử quan trọng của dân tộc gắn với danh nhân, nhà hoạt động chính trị, văn hóa nghệ thuật khoa học nổi tiếng có ảnh hưởng quan trọng đối với tiến trình lịch sử dân tộc. Đây cũng là nơi đón tiếp các đồng chí lãnh đạo của Đảng, nhà nước đến thăm và chỉ đạo công tác ngành tòa án.

Với giá trị tiêu biểu trên, Trụ sở Tòa án nhân dân tối cao, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia theo Quyết định số 4441/QĐ-BVHTTDL ngày 13/12/2019./.

                                        Khánh Chi

 (Theo hồ sơ tư liệu Cục Di sản văn hóa)