Về việc hướng dẫn quy trình và thời hạn nộp hồ sơ đề cử ghi vào các Danh sách Di sản tư liệu của UNESCO

Kính gửi: - Các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch;

- Các Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao.

Căn cứ Thông báo từ Ủy ban Chương trình Ký ức thế giới về việc nộp hồ sơ đề cử các Danh sách Di sản tư liệu của UNESCO (di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương và di sản tư liệu thế giới), Cục Di sản văn hóa (cơ quan đầu mối của Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của Việt Nam) hướng dẫn các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao về quy trình, nội dung liên quan đến hồ sơ đề cử, cụ thể như sau:

1. Quy trình đăng ký

1.1. Đối với các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quản lý di sản tư liệu căn cứ các tiêu chí xây dựng hồ sơ đề cử và thành lập Hội đồng khoa học cơ sở để xem xét và phê duyệt hồ sơ đề cử; Thành phần Hội đồng, gồm: lãnh đạo cơ quan, đơn vị - Chủ tịch; đại diện các tổ chức trực thuộc, các nhà quản lý, nhà khoa học liên quan đến di sản tư liệu. - Sau khi Hội đồng thông qua bằng hình thức bỏ phiếu kín (kết quả phải đạt 2/3 tổng số thành viên Hội đồng tham dự đồng ý), cơ quan, đơn vị có Công văn (kèm theo hồ sơ di sản tư liệu đề cử) gửi Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của Việt Nam.

1.2. Đối với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương

- Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao là đầu mối triển khai quy trình, thông báo tới các đơn vị trực thuộc, các tổ chức và cá nhân quản lý di sản tư liệu trên địa phương.

- Cá nhân hoặc tổ chức là chủ sở hữu hoặc người quản lý di sản đồng ý bằng văn bản gửi hồ sơ đề cử đến Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao.

- Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao xin ý kiến Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành lập Hội đồng khoa học cơ sở xem xét và phê duyệt hồ sơ đề cử. Thành phần Hội đồng, gồm: Lãnh đạo Ủy ban nhân dân - Chủ tịch; Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao - Phó Chủ tịch; đại diện Sở Thông tin và Truyền thông, các nhà quản lý, nhà khoa học liên quan đến di sản tư liệu - Thành viên.

- Sau khi Hội đồng thông qua bằng hình thức bỏ phiếu kín (kết quả phải đạt 2/3 tổng số thành viên Hội đồng tham dự đồng ý), Ủy ban nhân dân tỉnh, thành 2 phố trực thuộc Trung ương có Tờ trình (kèm theo hồ sơ di sản tư liệu đề cử) gửi Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của Việt Nam.

1.3. Trên cơ sở rà soát và đề xuất của Ban Thư ký, Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của Việt Nam phối hợp với Uỷ ban Quốc gia UNESCO Việt Nam họp xem xét và thẩm định các hồ sơ đề cử đủ điều kiện trình cho các chu kỳ xét duyệt hồ sơ của Ủy ban Chương trình Ký ức thế giới. Đồng thời, Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của Việt Nam hướng dẫn tổ chức/cá nhân là chủ sở hữu hoặc người quản lý di sản hoàn thiện hồ sơ và gửi Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trình UNESCO theo đúng quy trình đề cử của Chương trình Ký ức thế giới.

2. Số lượng hồ sơ đề cử: Theo quy định của UNESCO giới hạn 03 đề cử/01chu kỳ cho mỗi quốc gia thành viên. Chương trình Ký ức thế giới xét hồ sơ đề cử vào Danh sách Di sản tư liệu thế giới vào năm lẻ, xét hồ sơ đề cử vào Danh sách Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương vào năm chẵn.

3. Thành phần hồ sơ

Hồ sơ đề cử vào các Danh sách Di sản tư liệu của UNESCO, gồm:

- Đơn/văn bản đề nghị của tổ chức hoặc cá nhân là chủ sở hữu hoặc người quản lý di sản;

- Tờ trình của Ủy ban nhân dân tỉnh/thành phố có hồ sơ đề cử;

- Các văn bản kèm theo (nếu có): Biên bản họp của Hội đồng cấp tỉnh/thành phố xét duyệt hồ sơ;

- Hồ sơ khai theo Biểu mẫu của UNESCO dựa trên các tiêu chí đã được quy định tại Hướng dẫn chung đối với việc bảo vệ di sản tư liệu và theo các nội dung được đăng tải trên mục “Thông báo mới” của Trang thông tin điện tử của Cục Di sản văn hóa (theo đường link: dsvh.gov.vn).

- Bản cam kết đồng ý cho sử dụng tư liệu nhằm mục đích quảng bá di sản với UNESCO.

- Phụ lục gửi kèm hồ sơ gồm: từ 10 - 20 ảnh (độ phân giải cao; có chú thích nội dung, nguồn, tác giả, thời gian); Phim 05 - 10 phút liên quan đến di sản đề cử; - Danh mục ấn phẩm, bài viết, tài liệu tham khảo,… liên quan đến di sản đề cử.

4. Tiêu chí xét hồ sơ: Căn cứ trên các tiêu chí sau:

4.1. Tính xác thực và toàn vẹn: Nội dung thông tin chứa đựng giá trị lịch sử, văn hoá, khoa họ, đảm bảo tin cậy về xuất xứ, quá trình hình thành trên vật mang thông tin gốc, lưu giữ và quyền sở hữu; sự toàn vẹn của di sản tư liệu.

4.2. Ý nghĩa khu vực/thế giới: tiêu chí cơ bản.

a) Về tính lịch sử: nội dung thông tin của di sản tư liệu thể hiện mối liên hệ hoặc ảnh hưởng đặc biết tới lịch sử của khu vực châu Á - Thái Bình Dương/thế giới;

b) Về hình thức và phong cách: di sản tư liệu là một ví dụ tiêu biểu, hiếm có về một loại hình, mang phong cách nghệ thuật tiêu biểu hay có những giá trị đặc biệt khác.

c) Về ý nghĩa xã hội, cộng đồng hoặc tinh thần: Nội dung thông tin có giá trị, được lưu truyền qua các thế hệ, đánh dấu các bước ngoặt phát triển của giai đoạn lịch sử, văn hoá, khoa học, nghệ thuật hoặc gắn liền với địa điểm, sự kiện, con người có ảnh hưởng lớn trong quốc gia, khu vực hoặc thế giới.

4.3. Ý nghĩa khu vực/thế giới: tiêu chí so sánh.

a) Tính độc đáo và quý hiếm: Nội dung, hình thức và phong cách tiêu biểu, duy nhất, hiếm có cho một loại hình, một giai đoạn lịch sử hay một nền văn hoá của khu vực (đối với hồ sơ đề cử Danh sách Di sản tư liệu khu vực châu Á – Thái Bình Dương) hoặc thế giới (đối với hồ sơ đề cử Danh sách Di sản tư liệu thế giới);

b) Bình đẳng giới (nếu có): là một trong hai ưu tiên toàn cầu của UNESCO; đề nghị mô tả chi tiết các khía cạnh của nội dung hồ sơ đề cử về cuộc sống hay bất kỳ tác động nào đối với phụ nữ và trẻ em gái hoặc về bình đẳng giới.

5. Thời gian trình hồ sơ Đề nghị Quý cơ quan thông báo đến các đơn vị, tổ chức và cá nhân hiện đang quản lý/sở hữu các sưu tập di sản tư liệu, có giá trị, đáp ứng các tiêu chí của UNESCO để xây dựng và hoàn thiện hồ sơ đề cử theo hướng dẫn mới; Thực hiện theo đúng quy trình và gửi hồ sơ đề cử đến Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của Việt Nam trước ngày 10/6/2024 (qua Cục Di sản văn hóa - 51, Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, Hà Nội). Trong quá trình thực hiện nếu có vướng mắc, đề nghị liên hệ với Ban Thư ký Ủy ban quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của Việt Nam (trực tiếp: Bà Phạm Thị Khánh Ngân, điện thoại: 0904866526, email: ngankhanh197@gmail.com) để được giải đáp. Trân trọng thông báo để Quý cơ quan triển khai thực hiện./.
(Chi tiết xem thêm Hướng dẫn bản vệ di sản tư liệu tại đây).