Bia “Sùng Thiên tự bi”

Bia “Sùng Thiên tự bi”

Ảnh: Hồ sơ đề nghị công nhận bảo vật quốc gia - Tư liệu Cục Di sản văn hóa

Bia “Sùng Thiên tự bi”dựng tại khuôn viên chùa Dâu, xã Nhật Tân, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương, được đặt trên lưng rùa, gồm 2 mặt. Trán bia hình vòng cung, thân bia hình chữ nhật. Mặt trước:Thân bia khắc nổi chữ “佛” (Phật)chiếm gần hết mặt bia. Ở góc phía trên của chữ Phật khắc chìm 7 dòng chữ Hán cỡ nhỏ, mỗi dòng 12 chữ. Phía dưới, hai bên chữ Phật là hình người đội lư hương và hạc đội kinh phan.Diềm xung quanh bia rộng 6cm, trang trí hoa văn rồng ổ thắt túi, trong đó mỗi bên diềm ở thân bia chạm 9 con rồng (cửu long). Mặt sau: Trán bia khắc hai hình rồng chầu vào tên bia. Tên bia được bố trí ở chính giữa trán bia, khắc trong ô hình vuông, gồm 4 chữ “Sùng Thiên tự bi” (Bia chùa Sùng Thiên), viết theo lối chữ cửu điệp triện. Diềm bia chạm hoa cúc dây. Phần thân bia khắc kín minh văn gồm 29 dòng, dòng nhiều nhất 40 chữ, dòng ít nhất 24 chữ. Đế bia: Tạo hình rùa, chế tác bằng đá xanh (cùng chất liệu với bia). Rùa trong tư thế đầu hơi ngẩng lên, mắt tròn, mũi cao, miệng rộng.

Giá trị tiêu biểu:Bia“Sùng Thiên tự bi” chứa đựng nhiều giá trị triết lý sâu sắc về Phật giáo. Qua tấm bia này và một số tài liệu khác có thể khẳng định, dưới thời Trần, Phật giáo phát triển thịnh đạt và được coi là Quốc giáo, cùng với đạo Nho và đạo Lão tạo thành “Tam giáo đồng nguyên”. Bia “Sùng Thiên tự bi” có giá trị cao về mặt thẩm mỹ. Đề tài trang trí trên bia phong phú, với nhiều đồ án hoa văn khác nhau, đường nét mềm mại, đa dạng, phong phú, bố cục tổng thể hài hòa, cân xứng. Văn bia thể hiện trình độ tư duy và nghệ thuật thẩm mỹ trên cơ sở văn hóa truyền thống của dân tộc cũng như chế độ đương thời./.

Thúy Hà (Theo Hồ sơ đề nghị công nhận bảo vật quốc gia - Tư liệu Cục Di sản văn hóa)